ΠΤΩΧΕΥΣΗ με τον νέο νόμο. Αλληλέγγυα ευθύνη ως προς μια σειρά προσώπων όπως οι εκτελεστικοί πρόεδροι, οι διευθυντές ή γενικοί διευθυντές, οι διαχειριστές, οι διευθύνοντες σύμβουλοι αλλά ακόμα και πρόσωπα που ασκούν εν τοις πράγμασι τη διαχείριση ή διοίκηση νομικού προσώπου

Με το ν. 4738/2020 (νέος πτωχευτικός κώδικας – στο εξής: νΠτΚ), συστήθηκε εκ νέου στο πτωχευτικό μας δίκαιο - αλλά με μεγαλύτερη, πια, ένταση - ο θεσμός της δεύτερης ευκαιρίας. Για τη δεύτερη ευκαιρία είχαμε γράψει στο Capital.gr το 2014 και το 2017. Τότε, όμως, σημειώναμε: "Απαλλάσσονται μόνο τα φυσικά πρόσωπα που είχαν ατομική επιχείρηση και όχι νομικά πρόσωπα ή τυχόν εκπρόσωποι νομικών προσώπων (Α.Ε., ΕΠΕ, ΙΚΕ κοκ.), με την επιφύλαξη της παρακάτω παραγράφου για τους εγγυητές μετόχους/εταίρους". Με το νΠτΚ η έννοια της δεύτερης ευκαιρίας αποκτά διάσταση περισσότερο ρεαλιστική και υπόσταση πιο κοντινή στην πραγματικότητα των συναλλαγών. Πράγματι, είναι κατ’ αποτέλεσμα ψευδεπίγραφος ο χαρακτηρισμός "δεύτερη ευκαιρία" εάν το φυσικό πρόσωπο το οποίο πολλές φορές θα χρησιμοποιεί ως όχημα κάποιο νομικό πρόσωπο – επιχειρηματική επιλογή που φυσικά δεν απαγορεύει ο νόμος - συνεχίζει να ευθύνεται για μεγάλο μέρος των οφειλών του "οχήματός" του˙ και παρά την όποια διαδικασία πτώχευσης ως προς αυτό. 2. Η αλλαγή παραδείγματος Η πολύ σημαντική αλλαγή παραδείγματος επήλθε με το άρθρο 195 του νΠτΚ. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, στην απόφαση αυτή οδήγησε μεταξύ άλλων και η διαπίστωση ότι η προσωπική ευθύνη των εκπροσώπων νομικών προσώπων σε περίπτωση πτώχευσης των τελευταίων λειτουργεί ανασχετικά για την επιχειρηματικότητα, ενώ αποτρέπει και ικανούς διαχειριστές από την ανάληψη της διαχείρισης επιχειρήσεων που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση. Όλα αυτά, σε βάρος της ανάπτυξης της οικονομίας. Έτσι, υπό το καθεστώς του νΠτΚ, οφειλές του νομικού προσώπου οι οποίες βάσει ειδικών διατάξεων βαρύνουν παράλληλα και άλλα πρόσωπα ("αλληλεγγύως ευθυνόμενα πρόσωπα" κατά το νομικό όρο), ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ Όπως διευκρινίζεται στην αιτιολογική έκθεση του νΠτΚ, "η διάταξη του άρθρου 195 ως ειδική υπερισχύει […] άλλων διατάξεων που προβλέπουν αλληλέγγυα ευθύνη των εκπροσώπων νομικών προσώπων". Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας διάταξης (δηλ. διάταξης που ιδρύει "παράλληλη" ευθύνη) εντοπίζεται στο άρθρο 50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013 – ΚΦΔ), με το οποίο ιδρύεται αλληλέγγυα ευθύνη για το φόρο εισοδήματος, τους παρακρατούμενους φόρους (π.χ. ΦΜΥ και φόροι κερδών από τυχερά παίγνια), κάθε επιρριπτόμενο φόρο (π.χ. φόρος διαμονής και ειδικός φόρος επί των διαφημίσεων στην τηλεόραση) αλλά και τον ΦΠΑ και τον ΕΝΦΙΑ (συμπεριλαμβανομένων τόκων, προστίμων και προσαυξήσεων).